
NSU Bilim İnsanları Petrol Şirketleri İçin Dijital Karot Teknolojisi Geliştiriyor
Novosibirsk Devlet Üniversitesi (NSU), zor çıkarılan petrol ve gaz rezervlerinin daha verimli üretimini sağlamak amacıyla geliştirilen yenilikçi bir araç olan dijital karot metodolojisinin geliştirilmesi için 210 milyon ruble tutarında bir hibe kazanan konsorsiyumun lider kuruluşu oldu. Araştırmalar, bilim şehri Koltsovo’da yer alan yeni senkrotron “Sibirya Halka Foton Kaynağı” (SKIF) kullanılarak yürütülecek.
Günümüzde petrol üretimi giderek daha fazla “zor çıkarılabilir” rezervlerle karşı karşıya kalmaktadır. Bu rezervler, düşük geçirgenliğe sahip jeolojik formasyonlarda bulunan petrol kaynaklarıdır. Bu tür rezervlerin üretiminde, petrolün formasyon içindeki akış özelliklerini anlamak kritik önem taşır. Bu nedenle karot – sondaj sırasında alınan derin jeolojik örnekler – analizleri büyük önem taşır. Genellikle bu analizler iki yöntemle yapılır: laboratuvar ortamında fiziksel testler ve dijital ikiz modellemeleri. Dijital karot, röntgen tomografisi ile elde edilen gerçek örnek verileri temel alınarak yüksek doğrulukta oluşturulan matematiksel modellerden oluşur. Röntgen teknolojisinin kalitesi arttıkça modelin doğruluğu da artar.
Bu hibe kapsamında yürütülecek proje, Ağustos 2023’te “Teknoprom” Uluslararası Teknoloji Geliştirme Forumu’nda kurulan “Petrol ve Gaz Teknolojileri İçin Senkrotron Işınımı” konsorsiyumunun çalışmaları üzerine inşa edilecek. 2024 yılında bu konsorsiyuma Skoltech de katılmıştır. NSU adına yürütülen araştırmalar, “Prioritet 2030” programı kapsamındaki “Bilimsel Mühendislik” stratejik projesiyle finanse edilmektedir.
Projenin temel unsurlarından biri senkrotron ışınımı teknolojisinin kullanılmasıdır. Bu teknoloji, klasik laboratuvar röntgen cihazlarından çok daha güçlü ve odaklanmış ışınlar sağlayarak, opak nesnelerin yüksek hassasiyetle taranmasına imkân tanır. SKIF, dünya çapındaki en gelişmiş senkrotron tesislerinden biri olarak faaliyete geçmeye hazırlanıyor.
“SKIF, kayaç yapılarındaki mikroskobik süreçleri gerçek zamanlı gözlemleme olanağı sunuyor. Bu durum jeoloji ve petrol araştırmalarında gerçek bir devrimdir,” diye belirtti Gazpromneft–NSU Bilim ve Eğitim Merkezi Direktörü ve RAN Profesörü Sergey Golovin.
NSU’nun liderliğinde yürütülen proje, Tomsk Politeknik Üniversitesi, Sibirya Bilimler Akademisi Akışkanlar Mekaniği Enstitüsü, Jeoloji ve Mineraloji Enstitüsü, SKIF Merkezi ve Ulusal Araştırma Merkezi Kurchatov Enstitüsü dâhil olmak üzere yedi kuruluştan oluşan bir konsorsiyum tarafından yürütülmektedir. Proje üç ana odak alanı içermektedir: senkrotron ölçüm tekniklerinin geliştirilmesi, özel araştırma hücrelerinin tasarımı ve kapsamlı bir eğitim programının oluşturulması. Öğrenciler ve hatta lise düzeyindeki katılımcılar için eğitim ve nitelik artırma kursları planlanmaktadır.
Projenin sonunda, yeni bilimsel metodolojiler geliştirilecek, patent başvuruları yapılacak, bilimsel makaleler yayınlanacak ve yüksek teknoloji petrol sektörü için uzmanlar yetiştirilecektir. En önemlisi ise, zorlu koşullarda petrol üretimini kolaylaştıracak somut bir araç geliştirilecektir.
“Dijital karot” üzerine çalışmalar üç yıl sürecek. Finansman, Rusya Federasyonu Bilim ve Yüksek Öğrenim Bakanlığı tarafından senkrotron ve nötron araştırmalarını geliştirmeye yönelik federal program kapsamında sağlandı.
Novosibirsk Devlet Üniversitesi
Haberin Rusçasını Okumak İçin Tıklayınız
26.06.2025
Volga Education Rusya’da eğitim için güvenilir rehberiniz.